Ο Gichin Funakoshi (船越 義珍, 10 Νοεμβρίου 1868 – 26 Απριλίου 1957), είναι ο ιδρυτής του Shotokan Karate-Do, ίσως του πιο γνωστού στυλ karate και έχει χαρακτηριστεί “ πατέρας του σύγχρονου karate”. Ακολουθώντας τη διδασκαλία των Anko Itosu και Anko Asato, συγκαταλέγεται μεταξύ των δασκάλων karate από την Okinawa που το εισήγαγαν στην ιαπωνική ενδοχώρα, το 1922. Δίδαξε karate σε διάφορα ιαπωνικά πανεπιστήμια και έγινε επίτιμος πρόεδρος του ιαπωνικού συλλόγου karate όταν αυτός ιδρύθηκε το 1949.
Παιδική ηλικία
Ο Gichin Funakoshi γεννήθηκε πρόωρα στις 10 Νοεμβρίου του 1868, τη χρονιά της μεταρρύθμισης Μέιτζι, στην περιοχή Shuri, της Okinawa. Ήταν γιος του Gisu, ενός χαμηλόβαθμου λόγιου αξιωματούχου και αρχικά το όνομα της οικογένειας του ήταν Tominakoshi. Όταν ήταν μαθητής στο δημοτικό γνώρισε και έγινε στενός φίλος του γιου του Ankō Asato, ενός δασκάλου karate και jigen-ryū ο οποίος έγινε και ο πρώτος του δάσκαλος. Η οικογένεια του Funakoshi ήταν αυστηρά αντίθετη στην κατάργηση του ψηλού ιαπωνικού κότσου στα μαλλιά, κάτι που σήμαινε ότι δεν θα μπορούσε να ακολουθήσει τον στόχο του και να φοιτήσει στην Ιατρική Σχολή παρόλο που είχε περάσει με επιτυχία τις εισαγωγικές εξετάσεις. Έτσι, αφού είχε εκπαιδευτεί στην κλασική κινέζικη και ιαπωνική φιλοσοφία, ο Funakoshi έγινε βοηθός δασκάλου στην Okinawa. Την ίδια περίοδο, οι σχέσεις του με την οικογένεια Asato βελτιώθηκαν σημαντικά και ξεκίνησε τις νυχτερινές επισκέψεις στην οικία τους για να διδαχθεί karate από τον Ankō Asato.
Shotokan Karate
Ο Funakoshi είχε εκπαιδευτεί και στα δύο τότε δημοφιλή στυλ karate της Okinawa, το shōrei-ryū και το shōrin-ryū. Το shotokan πήρε το όνομα του από το ψευδώνυμο του Funakoshi, “Shōtō”, που σημαίνει “κυματιστά πεύκα” και τη λέξη “kan” που σημαίνει αίθουσα προπόνησης ή σπίτι, συνεπώς η λέξη Shōtōkan ερμηνεύεται ως “το σπίτι του Shōtō”. Το όνομα αυτό προέκυψε από τους μαθητές του που είχαν καρφώσει μια πινακίδα στην είσοδο της αίθουσας που δίδασκε ο Funakoshi και η οποία έγραφε “Shōtō kan”. Εκτός από δάσκαλος karate ήταν ενθουσιώδης ποιητής και φιλόσοφος και φημολογείται ότι έκανε μεγάλους περιπάτους στο δάσος όπου έκανε διαλογισμό και έγραφε ποίηση.
Μέχρι τα τέλη του 1910, είχε πολλούς μαθητές, κάποιοι από τους οποίους θεωρήθηκαν ικανοί να μεταδώσουν τις διδασκαλίες και τη γνώση του δασκάλου τους. Συνεχίζοντας τις προσπάθειές του προκειμένου να προσελκύσει περισσότερο ενδιαφέρον για το karate της Okinawa ενδιαφέρον ώστε να γίνει δημοφιλές, επιχείρησε να ταξιδέψει στην ενδοχώρα της Ιαπωνίας το 1917 και αργότερα το 1922. Το 1930, δημιούργησε την οργάνωση Dai-Nihon Karate-do Kenkyukai για την προώθηση της επικοινωνίας αλλά και της ανταλλαγής γνώσης μεταξύ των ασκούμενων του karate-dō, η οποία το 1936 μετονομάστηκε σε Dai-Nippon Karate-do Shoto-kai. Σήμερα, η οργάνωση αυτή είναι γνωστή με το όνομα Shotokai και είναι ο επίσημος θεματοφύλακας της κληρονομιάς του Funakoshi.
Την ίδια χρονιά άνοιξε την πρώτη σχολή Shotokan karate στο Τόκιο. Άλλαξε την ερμηνεία του karate σε “άδειο χέρι” (空手) αντί για “χέρι της Κίνας” (唐手) όπως ήταν γνωστό στην Okinawa, καθώς οι δύο λέξεις ακούγονται το ίδιο στα ιαπωνικά. Πίστευε πως χρησιμοποιώντας τον όρο στα κινέζικα, θα οδηγούσε τον κόσμο να πιστεύει εσφαλμένα ότι το karate προήλθε από την κινέζικη πυγμαχία, παρόλο που η αλήθεια είναι ότι δανείστηκε αρκετά στοιχεία από αυτήν. Επιπλέον, ο Funakoshi, στην αυτοβιογραφία του, παρουσιάζει το επιχείρημα ότι μια φιλοσοφική προσέγγιση της λέξης “άδειο” ταίριαζε περισσότερο καθώς υπονοούσε έναν τρόπο με τον οποίο δεν συνδεόταν με κάποιο φυσικό αντικείμενο.
Η ερμηνεία του Funakoshi σχετικά με τον χαρακτήρα “kara” στη λέξη karate, ώστε να σημαίνει “άδειο” (空) αντί να για “κινέζικο” (唐) προκάλεσε αντιδράσεις στην Okinawa, γεγονός που τον έκανε να παραμείνει στο Tokyo επ’ αόριστον. Αργότερα, το 1949, οι μαθητές του δημιούργησαν την Ιαπωνική Οργάνωση του Karate (Japan Karate Association – JKA) με τον Funakoshi να είναι επίτιμος πρόεδρος, ενώ στην πράξη τα ηνία κρατούσε ο Masatoshi Nakayama. Η οργάνωση άρχισε να τυποποιεί τη διδασκαλία του Funakoshi, ενώ ο ίδιος δεν υποστήριζε όλες τις αλλαγές που η JKA επέφερε στο στυλ karate που είχε δημιουργήσει. Ο Funakoshi έπαθε οστεοαρθρίτιδα το 1948 και πέθανε το 1957 από καρκίνο του παχέος εντέρου.
Κληρονομιά
Ο Funakoshi δημοσίευσε αρκετά βιβλία για το karate συμπεριλαμβανομένης της αυτοβιογραφίας του, Karate-Do: My Way of Life. Η κληρονομιά του όμως βρίσκεται σε ένα έγγραφο που περιλαμβάνει την φιλοσοφία του για το karate, το Νiju kun (είκοσι θεμελιώδεις αρχές). Αυτοί οι κανόνες αποτελούν τη βάση προπόνησης για όλους τους ασκούμενους στο shotokan και έχουν εκδοθεί στο έργο με τίτλο “The Twenty Guiding Principles of Karate”. Σε αυτό το βιβλίο ο Funakoshi εξηγεί τους είκοσι κανόνες τους οποίους οι μαθητές του karate ενθαρρύνονται να ακολουθούν στην προσπάθεια τους “να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι”. Το αρχικό κείμενο του Funakoshi για το karate-do kyohan (“The Master Text”) , παραμένει η πιο λεπτομερής δημοσίευσή του και περιλαμβάνει ενότητες για την ιστορία, τη βάση, τα kata και το kumite. Η διάσημη τίγρης του Shotokan κοσμεί το σκληρόδετο εξώφυλλο του.