Είναι πολύ δύσκολο να ξεδιπλώσει κανείς τη λεπτομερή ιστορία των origami καθώς πολλά κομμάτια έχουν πλέον διαλυθεί// αποσυντεθεί. Περίπου τον 6ο αι., Βουδιστές μοναχοί έφεραν, από την Κίνα, το χαρτί στην Ιαπωνία και την Κορέα. Ενώ υπάρχει η πεποίθηση ότι η παράδοση της χαρτοδιπλωτικής στην Ιαπωνία ξεκίνησε λίγο αργότερα, είναι άγνωστο αν τα origami έχουν βασιστεί σε κάποια παλιότερη παράδοση της Κίνας.
Τα πρώιμα χρόνια
Για τα επόμενα χίλια χρόνια, η ιαπωνική χαρτοδιπλωτική ήταν αυστηρά περιορισμένη για χρήση σε θρησκευτικές τελετές, καθώς το χαρτί τότε ήταν ακριβό. Η παραγωγή χαρτιού άνθισε όταν μερικοί φεουδάρχες της Ιαπωνίας ενθαρρύνθηκαν να αναπτύξουν την τοπική βιομηχανία κατά την περίοδο Edo (1603-1868), κάνοντας το χαρτί διαθέσιμο στο ευρύ κοινό και δίνοντας έμπνευση για δημιουργικά σχέδια origami.
Κάποιες πρώιμες μη θρησκευτικές χρήσεις διπλωμένου χαρτιού, ήταν το noshi, ένα είδος διπλώματος σε μορφή σφήνας ή σε σχήμα V, το οποίο χαριζόταν ως δώρο, σαν σύμβολο καλής τύχης και το tsutsumi, το επίσημο δίπλωμα για δώρα. Τα πρώτα αντιπροσωπευτικά origami ήταν ζευγάρια από πεταλούδες που διακοσμούσαν μπουκάλια σάκε, σε γαμήλιες σιντοϊστικές τελετές, τα οποία συμβόλιζαν τον γαμπρό και τη νύφη και αναφέρονται για πρώτη φοράς σε ένα μικρό ποίημα του Ihara Saikaku, το 1680.
Το πρώτο βιβλίο για origami ήταν το Tsutsumi-no-Ki, που εκδόθηκε το 1764 και περιείχε οδηγίες διπλώματος για το noshi και το tsutsumi, ενώ το πρώτο ψυχαγωγικό βιβλίο με origami ήταν το Hiden Senbazaru Orikata (Μυστικές τεχνικές για το δίπλωμα χίλιων γερανών), που εκδόθηκε το 1797 και περιελάμβανε βασικές οδηγίες με σχεδιαγράμματα για 49 διαφορετικές εκδοχές χάρτινων γερανών.
Ευρωπαϊκές επιρροές
Στην άλλη άκρη του κόσμου, αναπτύχθηκε μια ανεξάρτητη παράδοση χαρτοδιπλωτικής, όταν κατά τον 11ο ή 12ο αι. έφτασε στην Ευρώπη το χαρτί, κυρίως στην Ισπανία και στη Γερμανία.
Τα ευρωπαϊκά σχέδια χαρτοδιπλωτικής παρουσίαζαν την τάση να χρησιμοποιούν περισσότερο γωνίες 45 μοιρών έχοντας έτσι πιο γεωμετρικό σχήμα σε σχέση με τα ιαπωνικά που χρησιμοποιούσαν περισσότερο γωνίες 22,5 μοιρών. Το αποτέλεσμα ήταν η χαρτοδιπλωτική να χρησιμοποιηθεί στα γερμανικά νηπιαγωγεία ως ένας εύκολος τρόπος για τη διδασκαλία της γεωμετρίας. Όταν στην Ιαπωνία της περιόδου Meiji (1868-1912), υιοθετήθηκε η ίδια προσέγγιση στο σχολείο, οι νεαροί μαθητές διδάσκονταν τη γερμανική και όχι την ιαπωνική χαρτοδιπλωτική. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα σύγχρονα ιαπωνικά origami, στην πραγματικότητα, αποτελούν συνδυασμό της ιαπωνικής και της ευρωπαϊκής παράδοσης.
Το ίδιο το όνομα origami δημιουργήθηκε στη σύγχρονη εποχή. Κατά την περίοδο Edo, η ιαπωνική χαρτοδιπλωτική ονομαζόταν orisue (折据, κατά λέξη “επικαλυπτόμενες τσακίσεις”) ή origata (折形, διπλωμένο σχήμα). Με βάση την ίδια ρίζα, το oru (折, διπλώω), αργότερα έγινε orimono (折り物, διπλωμένο αντικείμενο) προτού καταλήξει τελικά στο εντελώς κυριολεκτικό origami (折紙, διπλωμένο χαρτί) κάποια στιγμή στο διάστημα που μεσολάβησε από τα τέλη του 19ου έως τα μέσα του 20ου αι.
Σύγχρονα σχήματα
Η αύξηση της δημοτικότητας του ιαπωνικού origami, στη σύγχρονη εποχή, αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στον Akira Yoshizawa, ο οποίος θεωρείται ότι δημιούργησε δεκάδες χιλιάδες πρωτότυπα σχέδια. Το 1954, δημοσίευσε το Atarashi Origami Geijutsu (Νέα τέχνη οrigami), που έθεσε τα θεμέλια για το σύστημα που έγινε γνωστό ως σύστημα σημείωσης Yoshizawa-Randlett για το δίπλωμα του origami, το οποίο τώρα αποτελεί το συνηθισμένο πρότυπο και χρησιμοποιεί γραμμές από παύλες και κουκκίδες για να περιγράψει αντίστοιχα ένα δίπλωμα του χαρτιού προς τα έξω ή προς τα μέσα.
Στις μέρες μας, για την κατασκευή αντιπροσωπευτικών σχημάτων origami όπως οι γερανοί, οι βάτραχοι και τα λουλούδια, μόνο με διπλωμένο χαρτί, χωρίς κόλλα ή ψαλίδι, χρησιμοποιείται ένα και μοναδικό φύλλο χαρτιού που συχνά ονομάζεται chiyogami (千代紙). Ωστόσο, τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι καθώς υπήρχαν κι άλλες τεχνικές που επέτρεπαν κυρίως το ψαλίδισμα, ενώ κάποιες μέθοδοι περιλαμβάνουν τον συνδυασμό περισσότερων φύλλων χαρτιού. Το “αρθρωτό” ή “κατά μονάδα” origami χρησιμοποιεί πολλαπλά διπλωμένα σχήματα προκειμένου να σχηματιστεί μια μεγαλύτερη τελική κατασκευή. Επιπλέον, με τη χρήση “βρεγμένης τσάκισης”, η κατασκευή μπορεί να αποκτήσει πιο στρογγυλεμένο σχήμα ενώ τα “κινούμενα origami” αναφέρονται σε origami που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως παιχνίδια, όπως για παράδειγμα τα βατραχάκια που χοροπηδούν.
Υπάρχουν πολλοί, διαφορετικοί τύποι origami και δεν υπάρχει ένας “σωστός” τρόπος για να τα φτιάξει κανείς.
Οι κατασκευαστές τους συνεχίζουν να μεταδίδουν τα παραδοσιακά σχέδια αλλά και να δημιουργούν νέα, καθώς η τέχνη εξακολουθεί να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται στα σύγχρονα ενδιαφέροντα και ανάγκες.