Kobujutsu

Ο πατέρας του σύγχρονου Kobudo Taira Shinken sensei είναι σχεδόν άγνωστος στην Ελλάδα. Το Ryukyu Kobudo ή το Kobujutsu ως μια άλλη εκδοχή του είναι στην ουσία το «ένοπλο» (ας πούμε) κομμάτι του καράτε-ντο. Οι λόγοι για τους οποίους το Kobudo «ξεχάστηκε» από το καράτε έχουν αναφερθεί σε προηγούμενο κείμενό μου που δημοσιεύθηκε παλαιότερα σ’ αυτή τη στήλη.

Τα πρώτα χρόνια

Ο sensei Taira διαδραμάτισε ακριβώς τον ίδιο ρόλο με τον Funakoshi sensei (του οποίου παρεμπιπτόντως υπήρξε μαθητής όπως θα δούμε στην συνέχεια) όσο αφορά το Kobudo. Δεν ήταν ο «εφευρέτης» του Kobudo όπως ακριβώς δεν ήταν και για το καράτε ο Funakoshi Gichin. Ο Taira Shinken ήταν αυτός που συστηματοποίησε το Ryukyu Kobudo, διαμόρφωσε την μεθοδολογία της εκπαίδευσής του, το οργάνωσε και έγραψε ένα βιβλίο για την προώθησή του, ήταν αυτός που μάζεψε τα διάσπαρτα κομμάτια του όπως ακριβώς ο μέντορας του Funakoshi sensei. Τέλος το εισήγαγε στην ηπειρωτική Ιαπωνία (διότι και το Kobudo όπως ακριβώς και το καράτε ήταν ένα καθαρά οκιναβέζικο «προϊόν») με αποτέλεσμα να πάρει τον δρόμο προς την διεθνοποίησή του.

Παρεμπιπτόντως θα πρέπει να ομολογήσω ότι δεν γνώριζα την συνεισφορά του sensei Funakoshi όσο αφορά το Kobudo γι’ αυτό και δεν συμπεριέλαβα την πληροφορία αυτή όταν έγραψα την βιογραφία του πατέρα του σύγχρονου καράτε (περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Από το Ζούτσου στο Ντο εκδ. ΑΛΚΙΜΑΧΟΝ).

Ο Taira Shinken γεννήθηκε ως Maezato Shinken στο νησί Kumejima της Okinawa, στις 12 Ιουνίου 1897. Ήταν το δεύτερο από τρία αγόρια στην οικογένειά του και ως παιδί απέκτησε το παρατσούκλι “Mosa”, που σημαίνει “κάθαρμα”, λόγω της άτακτης φύσης του.

Αν και επισήμως έχει καταγραφεί στα αρχεία απογραφής ως Maezato Shinken, χρησιμοποίησε συχνά το όνομα “Taira”, το πατρικό όνομα της μητέρας του. Αφού αποφοίτησε από το Δημοτικό σχολείο, άρχισε να εργάζεται σε ένα ορυχείο στην Minami Jima. Κατά τη διάρκεια μιας βάρδιας στο ορυχείο, εγκλωβίστηκε σε μια σπηλιά και ουσιαστικά θάφτηκε ζωντανός! Άσχημα τραυματίας και με ένα σπασμένο πόδι κατάφερε να σκάψει μια διέξοδο και να σωθεί. Ως αποτέλεσμα του ατυχήματος ο Taira έμεινε με μια μικρή αναπηρία στο δεξί του πόδι η οποία τον συνόδεψε για το υπόλοιπο της ζωής του. Αφού ανέκτησε τις δυνάμεις του ταξίδεψε στην Kita Daito Jima για να συνεχίσει το έργο του ως ανθρακωρύχος. Ωστόσο οι συνάδελφοι του ήταν αμείλικτοι χλευάζοντας τον Taira και αποκαλώντας τον “άχρηστο” λόγω της αναπηρίας του. Στην αρχή ο Taira αισθάνθηκε βαθιά αμηχανία και ντροπή, αλλά στη συνέχεια αποφάσισε να κάνει το σώμα του ισχυρότερο και αποφάσισε ότι το Bujutsu (πολεμικές τέχνες) ήταν το καλύτερο μέσο για να επιτευχθεί ο στόχος του.

Μαθητής του Funakoshi sensei

Έτσι, σε ηλικία 25 ετών άφησε τη δουλειά του και ταξίδεψε στην μητροπολιτική Ιαπωνία για να μάθει Τζούντο. Στο Τόκιο, είχε μια τυχαία συνάντηση με τον Funakoshi Gichin sensei, ο οποίος εργαζόταν για την διάδοση του Καράτε ντο στην Ιαπωνία. Ο Taira εντυπωσιάστηκε με όσα του είπε ο Funakoshi sensei και επανεξέτασε το σχέδιό του για τη μελέτη του Τζούντο. Εγγράφηκε επίσημα στο dojo του Funakoshi sensei ως ένας Uchi – deshi (εσωτερικός μαθητής), τον Σεπτέμβριο του 1922. Εκπαιδεύτηκε με τον Funakoshi sensei για τα επόμενα οκτώ χρόνια. Tελικά έγινε βοηθός εκπαιδευτής του και ένας από τους στενότερους μαθητές του. Κατά τη διάρκεια της μαθητείας του ο Taira ταξίδεψε εκτενώς στην περιοχή Kanto όπου έκανε επιδείξεις για την προώθηση του Καράτε σε διάφορα κολέγια και πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένων των Chuo University, Ritsumei University, University Meiji και Nihon Medical University.

Κατά τη διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων ο Taira συχνά εκτελεί την τεχνική tameshiwari κατά την οποία σπάει έξι ξύλινες σανίδες με μια κίνηση Shuto!

Συνεχίζει να μαθαίνει

Το ενδιαφέρον του Taira για το Budo δεν σταματά στο Karate, τον Μάιο του 1929, με τη παρότρυνση του Funakoshi, εγγράφεται στο dojo του Yabiku Moden sensei για να μελετήσει Ryukyu Kobudo. Ο Υabiku sensei, δούλευε για την προώθηση του Karate-do, καθώς και του Ryukyu Kobudo στην ιαπωνική ηπειρωτική χώρα. Κατά τη διάρκεια της μελέτης του υπό τον Yabiku sensei, ο Taira sensei εξασκήθηκε στη χρήση των όπλων Bo, Eiku, Sai, Tonfa, και Nunchaku.

Μετά την εκπαίδευσή του που ολοκληρώθηκε το 1932, του χορηγήθηκε άδεια για να ανοίξει ένα dojo στην πόλη Ikahononsen της περιοχής Gunma όπου δίδαξε Καράτε και Kobudo. Κατά το επόμενο έτος, το 1933, ο Taira έλαβε το Menjo του (επίσημη άδεια διδασκαλίας) στο Ryukyu Kobudo από τον Yabiku sensei.

Η δίψα του Taira για γνώση στο Kobudo και το Karate-do τον οδήγησε να καλέσει τον Mabuni Kenwa sensei, γνωστού του Funakoshi, από την Οσάκα το 1934 για να εξασκηθεί σε άγνωστες του τεχνικές στο Kobudo και στο Karate-do. Ο Mabuni sensei αποδέχθηκε την πρόσκληση του Taira και τον δίδαξε μέχρι την επιστροφή του στην Okinawa το 1940. Κατά τη διάρκεια αυτών των έξι ετών, ο Taira στέγαζε και πλήρωνε Mabuni sensei για τη διδασκαλία του και υπό τον στενό έλεγχο και την καθοδήγηση του ο Taira επέκτεινε τις γνώσεις του στα Kata και τις τεχνικές του Bo και του Sai.

Πειραματισμός σε μάχες Full Contact

Όσο δίδασκε στην περιοχή Gunma, ο Taira Shinken άρχισε να πειραματίζεται με την ιδέα της μάχης full contact με χρήση οκιναβέζικων όπλων. Μια φωτογραφία τραβηγμένη από  το 1934 τον δείχνει να φορά πανοπλία που αποτελείτο από γάντια του μποξ, βάτες από στρογγυλεμένο μέταλλο και προστατευτικό θώρακα. Η πανοπλία που προσπαθούσε να αναπτύξει έπρεπε να είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να μην εμποδίζει την κίνηση, αλλά και αρκετά ισχυρή για να αντιστέκεται στο χτύπημα ενός Bo. Επίσης, κατασκεύασε Bo και Sai από μπαμπού, με βάση το σχεδιασμό του Kendo. Ανέπτυξε επίσης μια makiwara για χρήση με το Bo, προκειμένου να βελτιώσει την ακρίβεια και τη δύναμη στη χρήση του όπλου.

Οι πρώτες απόπειρες του Taira για πλήρη ανάπτυξη όπλων για full contact εγκαταλείφθηκαν αργότερα, πιθανώς λόγω της έλλειψης υλικών και προμηθειών λόγω της ολοένα αυξανόμενη συμμετοχής της Ιαπωνίας στον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο.

Προέλευση του Manji Sai

Manji Sai

Κατά  τη διάρκεια της διαμονής του στην περιοχή Gunma ο Taira φέρεται να αναπτύσσει το Manji sai και τα kata που αφορούσαν αυτό το όπλο. Το Manji sai είναι ένα μεταλλικό ξιφίδιο που η λαβή του μοιάζει με το σχήμα σβάστικας. Παρά το γεγονός ότι το Manji sai έχει μια μακρά ιστορία στην Κίνα και την Okinawa (όπου χρησιμοποιείται συνήθως στην άκρη ενός Boκαι αναφέρεται ως Nunte Bo) η έμπνευση του Taira για το όπλο λέγεται ότι ήρθε μετά από επίσκεψη του σε ένα τοπικό βουδιστικό ναό που βρισκόταν έξω από την πόλη με σκοπό να προσευχηθεί για την επιτυχία του dojo του που μόλις είχε εγκαινιάσει. Εκεί είδε ένα μεγάλο Manji (το αρχαίο σανσκριτικό σύμβολο της ζωής και της αναγέννησης), που έμοιαζε (στα μάτια του Taira) σαν ένα όπλο Kobudo. Σχεδόν αμέσως οTaira εμπνεύστηκε το πώς θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα όπλο.
Αμέσως μετά επέστρεψε στο dojo του όπου διατύπωσε τις ιδέες του τόσο για την κατασκευή του Manji sai, όσο και του αντίστοιχου sai kata, «Jigen no Sai». Το ίδιο το kata βασίζεται σε τεχνικές του Taira που είχε μάθει από άλλα sai kata, με μια μοναδική διαφορά. Το Jigen no Sai εκμεταλλεύεται το μοναδικό σχήμα του Manji sai (και οι δύο πλευρές του όπλου έχουν αιχμή) με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά χτυπήματα ταυτόχρονα με τα δυο χέρια.

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι το σύμβολο kanji που επιλέχθηκε από τον Taira για το νέο του kata, Jigen no Sai μπορεί να μεταφραστεί ως “θεμέλιο της αγάπης – συμπόνιας”.

Προώθηση Ryukyu Kobudo

Το 1940 ο Taira επέστρεψε στην Okinawa και λίγο μετά το θάνατο του Yabiku sensei το 1941, ίδρυσε το Ryukyu Kobudo Hozon Shinko – Kai, την ένωση για τη διατήρηση και την προώθηση του Ryukyu Kobudo ακολουθώντας τα βήματα του Yabiku sensei που είχε ήδη ιδρύσει το Ryukyu Kobujutsu Kenkyu Kai.

Το πρόγραμμα σπουδών του Taira του Hozon Shinkokai περιλαμβάνει οδηγίες σχετικά με τη χρήση εννέα διαφορετικών όπλων και τα αντίστοιχα Kata τους, που είχε μάθει κατά τα χρόνια της εκπαίδευσής του ή τα οποία ο ίδιος είχε δημιουργήσει. Συνέχισε, επίσης, να κάνει συχνά ταξίδια για να διδάξει και να προωθήσει το Kobudo στην ιαπωνική ηπειρωτική χώρα. Οι μαθητές του ήταν πραγματικά η αφρόκρεμα του Καράτε, όπως οι Sakagami, Ryushou (Shito -Ryu), Hayashi Teruo (Shito -Ryu), Kuniba Shogo (Goju -Ryu) και ο Mabuni Kenei (γιος του ιδρυτή του Shito-Ryu, Mabuni Kenwa). Το 1964 ο Taira δημοσίευσε το πρώτο ολοκληρωμένο βιβλίο για το Ryukyu Kobudo στα ιαπωνικά με τίτλο, ” Ryukyu Kobudo Taiken”. (Η εγκυκλοπαίδεια του Ryukyu Kobudo).

Αργότερα, τη δεκαετία του 1960 ο Taira μορφοποίησε και επισημοποίησε την οργάνωσή του με διορισμό των μαθητών του σε διαφορετικές θέσεις εντός του Shinko Kai και καθιέρωσε προαπαιτούμενα για το κάθε επίπεδο εκμάθησης για τους εξασκούμενους στο Kobudo. Επίσης, το 1963, για την περαιτέρω ανάπτυξη του Karate-do και του Kobudo σε διεθνές επίπεδο, ιδρύθηκε η Kokusai Karate-do Kobudo Renmei με πρόεδρο τον Higa Seiko και αντιπρόεδρο τον Taira Shinken. Αργότερα, το 1964 ο Taira Shinken αναγνωρίστηκε ως ο κύριος καθηγητής του Kobudo από την All Japan Kobudo Federation και του απονεμήθηκε ο τίτλος του Hanshi.

Μετά το θάνατο του Taira Shinken sensei (1970) ο μαθητής του, Akamine Eisuke, ανέλαβε τη θέση του ως πρόεδρος της Ryukyu Hozon Shinko Kai, ενώ οι υπόλοιποι μαθητές του ανέλαβαν διάφορες θέσεις μέσα στον οργανισμό. Σε μια προσπάθεια να διαδώσει το Ryukyu Kobudo, ο Akamine sensei άνοιξε το δικό του dojo στη Naha το 1971, ονομάζοντάς το Shinbu Kan. Ακολούθησαν και άλλοι μαθητές του Taira Shinken sensei όπως οι Minowa, Nakasone και Nakamoto ανοίγοντας τα δικά τους dojo,ή φτιάχνοντας τους δικούς τους οργανισμούς. Ο δε Inoue Motokatsu ανέλαβε την οργάνωση και την διάδοση του Ryukyu Kobujutsu στην ηπειρωτική Ιαπωνία.

Το κείμενο μας το παραχώρησε ευγενικά ο sensei Μαστραππάς.