Το άνθος της κερασιάς (sakura) είναι το ανεπίσημο εθνικό λουλούδι της Ιαπωνίας, το οποίο τιμάται εδώ και πολλούς αιώνες και έχει πολύ σημαντική θέση στην ιαπωνική κουλτούρα. Στην Ιαπωνία, βρίσκει κανείς πολλές δεκάδες διαφορετικά είδη κερασιάς, τα περισσότερα από τα οποία ανθίζουν μόλις για μια-δυο μέρες την άνοιξη. Ένα τέτοιο εποχιακό χάρμα οφθαλμών γιορτάζεται κάθε χρόνο με hanami (θέαση των ανθισμένων κερασιών), δηλ. με πάρτι κάτω από τα δέντρα.Η Ιαπωνία φιλοξενεί πάνω από 100 ποικιλίες κερασιών. Κάποιες από αυτές αποτελούν άγριες ποικιλίες που φυτρώνουν στα δάση της Ιαπωνίας, όπως οι Yamazakura, ωστόσο τα περισσότερα είδη καλλιεργούνται από τον άνθρωπο εδώ και αιώνες σε κήπους και πάρκα, για καλλωπιστική χρήση. Η πλέον διάσημη ποικιλία κερασιάς σήμερα είναι η εξαιρετικής ομορφιάς, καλλιεργούμενη Somei Yoshino. Οι πιο πολλές ποικιλίες των κερασιών διαφοροποιούνται με βάση αρκετά χαρακτηριστικά. Κάποια από τα πιο προφανή, τα οποία μπορούν να αναγνωρίσουν ακόμη και οι αρχάριοι, παρουσιάζονται παρακάτω:
Αριθμός πετάλων
Οι περισσότερες άγριες κερασιές αλλά και πολλές από τις καλλιεργούμενες έχουν άνθη με πέντε πέταλα. Ωστόσο, ορισμένα είδη έχουν άνθη που αποτελούνται από δέκα, είκοσι ή και περισσότερα πέταλα. Τα δέντρα με περισσότερα από πέντε πέταλα λέγονται yaezakura.
Χρώμα άνθους
Οι περισσότερες ποικιλίες έχουν άνθη με απαλό ροζ έως λευκό χρώμα. Υπάρχουν όμως και κερασιές που κάνουν σκούρα ροζ, κίτρινα ή πράσινα άνθη. Επιπλέον, την περίοδο της ανθοφορίας είναι πιθανό να αλλάξει το χρώμα του άνθους μιας κερασιάς: για παράδειγμα, ένα άνθος μπορεί να ανοίξει με λευκό χρώμα και με το πέρασμα των ημερών να αλλάξει σε ροζ.
Καινούρια φύλλα
Στην περίπτωση των δέντρων που ανθίζουν νωρίς, τα καινούρια φύλλα δεν βγαίνουν παρά μετά την πλήρη άνθηση με αποτέλεσμα τα δέντρα τότε να έχουν εντυπωσιακή και ομοιόμορφη όψη. Στα δέντρα που ανθίζουν αργότερα, τα φύλλα συνήθως εμφανίζονται πριν τα άνθη κι έτσι δεν έχουν τόσο ομοιόμορφη όψη. Επίσης, σε κάθε διαφορετική ποικιλία, τα καινούρια φύλλα έχουν διαφορετικό χρώμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πράσινα, καφεχάλκινα ή μια ενδιάμεση απόχρωση.
Χρόνος άνθησης
Οι περισσότερες ποικιλίες κερασιάς ανθίζουν την άνοιξη. Οι yaezakura, δηλ. οι κερασιές με άνθη που έχουν πάνω από πέντε πέταλα, είναι συνήθως αυτές που ανθίζουν τελευταίες και μάλιστα δύο έως τέσσερις εβδομάδες μετά τις περισσότερες ποικιλίες με πέντε πέταλα. Ορισμένες πιο “ακραίες” ποικιλίες ανθίζουν αργά τους φθινοπωρινούς ή και χειμωνιάτικους μήνες.
Πότε ανθίζουν;
Ο πιο σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τον χρόνο άνθησης των κερασιών είναι η γεωγραφική τοποθεσία. Σε γενικές γραμμές, όσο πιο ήπιο είναι το κλίμα, τόσο πιο νωρίς ανοίγουν τα άνθη.
Στα νότια, υποτροπικά νησιά της Ιαπωνίας, στην Okinawa, οι κερασιές ανθίζουν από τον Ιανουάριο ενώ στο βόρειο νησί Hokkaido, ανθίζουν τον Μάιο. Στις περισσότερες μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένων του Tokyo, του Kyoto και της Osaka, η κλασική περίοδος ανθοφορίας των κερασιών είναι στις αρχές Απριλίου.
Επιπλέον, η περίοδος ανθοφορίας των κερασιών διαφέρει από χρονιά σε χρονιά ανάλογα με τον καιρό. Εάν ο καιρός είναι ήπιος τους μήνες και τις εβδομάδες πριν από την περίοδο άνθησης, τότε τα άνθη θα ανοίξουν νωρίς. Αν κάνει κρύο, θα ανθίσουν αργότερα. Από χρονιά σε χρονιά, η έναρξη της περιόδου ανθοφορίας συνήθως διαφέρει συν/πλην μια εβδομάδα, αλλά είναι πιθανό να υπάρχουν μεγαλύτερες παρεκκλίσεις.
Για πόσο ανθίζουν;
Η περίοδος ανθοφορίας των κερασιών είναι σχετικά σύντομη. Η πλήρης άνθηση (mankai) συνήθως έρχεται μέσα σε μία εβδομάδα αφότου ανοίξουν τα πρώτα άνθη (kaika). Μια εβδομάδα ακόμη και το αποκορύφωμα της άνθησης έχει πλέον παρέλθει ενώ τα άνθη αρχίζουν να πέφτουν από τα δέντρα. Ο δυνατός άνεμος και η βροχή ενδέχεται να μειώσουν ακόμη περισσότερο την περίοδο άνθησης.
Σχήμα δέντρου
Οι κερασιές αναπτύσσονται με διαφορετικό τρόπο, οπότε παίρνουν και διαφορετικά σχήματα και μορφές: τριγωνικό, σε στήλη, σε σχήμα V, κλαίουσα, με επίπεδη κορυφή κλπ. Οι κερασιές που ανήκουν στις κλαίουσες ονομάζονται shidarezakura.